Trải qua những biến cố thăng trầm của lịch sử, chúng ta chiêm nghiệm và ý thức đầy đủ, sâu sắc hơn về tầm vóc, giá trị, ý nghĩa và sức sống mãnh liệt của Cách mạng Tháng Mười Nga trong thế giới đương đại cũng như trong sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Đúng như V.I.Lênin đã khẳng định: “Cái ngày vĩ đại ấy càng cách xa chúng ta, thì ý nghĩa của cuộc cách mạng vô sản ở Nga càng trở nên rõ rệt, chúng ta cũng càng suy nghĩ sâu về toàn bộ kinh nghiệm thực tiễn công tác của chúng ta”, thấy rõ hơn tầm vóc, giá trị và ý nghĩa của Cách mạng Tháng Mười Nga đối với việc khai mở con đường thực hiện tiến bộ xã hội, đưa các dân tộc thuộc địa bị áp bức trở thành chủ nhân xây dựng cuộc sống mới: Hòa bình, độc lập, ấm no, tự do, hạnh phúc.

Cách mạng Tháng Mười Nga đã đi vào lịch sử nhân loại như là một sự kiện vĩ đại, có tiếng vang và tầm ảnh hưởng sâu sắc, làm rung chuyển cả thế giới. Kết quả của cuộc cách mạng ấy là hình thái kinh tế-xã hội cộng sản chủ nghĩa được xác lập với giai đoạn đầu của nó là chủ nghĩa xã hội (CNXH).

Nhấn mạnh điều này, Bác Hồ viết: “Giống như mặt trời chói lọi, Cách mạng Tháng Mười chiếu sáng khắp năm châu, thức tỉnh hàng triệu người bị áp bức, bóc lột trên trái đất. Trong lịch sử loài người chưa từng có cuộc cách mạng nào có ý nghĩa to lớn và sâu xa như thế”. Nó đã chứng minh chân lý: Loài người từ bỏ chủ nghĩa tư bản tiến lên CNXH là một tất yếu khách quan, một thực tế lịch sử không thể đảo ngược. Chủ nghĩa tư bản không phải là tương lai của loài người. Độc lập dân tộc và CNXH là sự lựa chọn duy nhất đúng đắn của chúng ta.

Cách mạng Tháng Mười Nga là cuộc cách mạng xã hội duy nhất trong lịch sử thực hiện được mục tiêu: Giải phóng con người, giải phóng giai cấp, giải phóng dân tộc, giải phóng xã hội và tiến tới giải phóng toàn nhân loại. Nhờ đó, con người được sống với đúng nghĩa là CON NGƯỜI, phẩm giá, lương tri, danh dự, công bằng và lẽ phải được tôn trọng; hòa bình, độc lập, tự do, ấm no, hạnh phúc đã được tìm thấy giá trị đích thực; tài năng sáng tạo của con người được thừa nhận và phát huy.

Vì thế, chỉ trong vòng vài thập kỷ xây dựng CNXH, Liên Xô đã trở thành thành trì vững chắc của phong trào cách mạng thế giới, lực lượng chủ yếu cứu nhân loại thoát khỏi thảm họa của chủ nghĩa phát xít, tạo điều kiện thuận lợi và giúp đỡ vô điều kiện để nhiều nước tiến hành thắng lợi cuộc cách mạng giải phóng dân tộc và tiến lên CNXH. Cách mạng Việt Nam, cách mạng Trung Quốc... là những minh chứng sinh động, đầy sức thuyết phục về sức sống mãnh liệt của Cách mạng Tháng Mười Nga. Đồng thời, là xung lực cách mạng mạnh mẽ, thúc đẩy phong trào giải phóng dân tộc, cũng như phong trào cộng sản và công nhân quốc tế phát triển.

Nhờ đó, giai cấp công nhân vững tin bước lên vũ đài chính trị với tư cách là giai cấp trung tâm của thời đại, “hạt nhân” của phong trào cách mạng thế giới, đưa thời kỳ “bão táp cách mạng” từ châu Âu lan tỏa nhanh và mạnh sang châu Á, châu Phi và khu vực Mỹ Latin, làm cho giai cấp thống trị run sợ, buộc phải lùi bước, xuống thang và thay đổi chính sách có lợi cho giai cấp công nhân quốc tế. Sự sụp đổ của hệ thống thực dân cũ trên phạm vi toàn thế giới, trong đó có sự thất bại của thực dân Pháp ở Việt Nam và một số nước khác là hệ quả tất yếu và trực tiếp của Cách mạng Tháng Mười Nga.

Tất nhiên, phát triển không phải là đường thẳng mà diễn ra quanh co, phức tạp, theo hình xoáy ốc. Sự ra đời, tồn tại, phát triển và sụp đổ của các nước xã hội chủ nghĩa theo mô hình Xô viết ở Đông Âu và Liên Xô trong thập kỷ 90 của thế kỷ 20 đã nói lên điều đó. Song, không vì thế mà tiến trình lịch sử bị đảo lộn, lịch sử bị ngưng đọng, thụt lùi. Nó vẫn tiếp tục vận động, phát triển theo quy luật khách quan. Điều này đã được Đảng ta khẳng định: “Lịch sử thế giới đang trải qua những bước quanh co; song, loài người cuối cùng nhất định sẽ tiến tới CNXH vì đó là quy luật tiến hóa của lịch sử”.

Tinh thần, sức sống của Cách mạng Tháng Mười Nga là bất diệt! Cách mạng Tháng Mười Nga mãi mãi là một tấm gương sáng ngời tinh thần đấu tranh cách mạng, vì hòa bình và bảo vệ thành quả cách mạng khi người dân biết tự bảo vệ mình.

Vì vậy, khi nói về ý nghĩa thắng lợi của cách mạng Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: Đó là thắng lợi của lý tưởng cộng sản, của Cách mạng Tháng Mười Nga, thắng lợi của Chủ nghĩa Mác-Lênin. Con đường xóa bỏ mọi sự lạc hậu, lỗi thời, tệ nạn người áp bức, bóc lột người là làm theo tấm gương Cách mạng Tháng Mười Nga vĩ đại.

Đi theo con đường mà Lênin và Cách mạng Tháng Mười Nga vạch ra, cách mạng Việt Nam do Đảng ta và Bác Hồ lãnh đạo đã liên tiếp giành được nhiều thắng lợi to lớn. Trong đó, có nhiều chiến công chói lọi, mang ý nghĩa lịch sử và tầm vóc thời đại. Cách mạng Tháng Tám năm 1945 đã mở ra cho dân tộc Việt Nam một kỷ nguyên mới-kỷ nguyên độc lập dân tộc, dân chủ, CNXH, giải phóng đất nước thoát khỏi ách áp bức, bóc lột, bất công, làm cho hàng triệu người dân Việt Nam được sống trong hòa bình, độc lập, tự do, ấm no, hạnh phúc. Chưa bao giờ đất nước ta có được cơ ngơi, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay.

Không thể vì sự sụp đổ của CNXH theo mô hình Xô viết ở Liên Xô, Đông Âu mà đã vội quy kết đó là sự phá sản, sự sụp đổ của CNXH khoa học, sự thất bại của lý tưởng Cách mạng Tháng Mười Nga. Đối với nhân loại, học thuyết Mác-Lênin chỉ có một và Cách mạng Tháng Mười Nga cũng chỉ có một, song con đường hiện thực hóa lý tưởng xã hội chủ nghĩa mà Chủ nghĩa Mác-Lênin và Cách mạng Tháng Mười Nga vạch ra hoàn toàn không phải chỉ có một.

Vì vậy, sự sụp đổ của CNXH theo mô hình Xô viết ở Liên Xô và Đông Âu chỉ là sự không thành công của một mô hình thực thi CNXH khoa học và lý tưởng Cách mạng Tháng Mười Nga ở các nước ấy. Không nên do dự và không bao giờ đúng khi cho rằng CNXH ở Liên Xô, Đông Âu sụp đổ là “sự cáo chung” của Chủ nghĩa Mác-Lênin, là sự phá sản của lý tưởng Cách mạng Tháng Mười Nga.

Điều đó luôn nhắc nhở chúng ta: Trong bất luận điều kiện, hoàn cảnh nào, người cộng sản cũng đều phải tỉnh táo, sáng suốt và thực hiện đúng những nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và lý tưởng Cách mạng Tháng Mười Nga. Kế thừa và tiếp tục giương cao ngọn cờ của Cách mạng Tháng Mười Nga, của Cách mạng Tháng Tám năm 1945 là trách nhiệm của chúng ta; là hành trang vô cùng quý báu để chúng ta vững tin giành những thành tựu mới trong bối cảnh Việt Nam ngày càng hội nhập sâu rộng vào thế giới, sẵn sàng là bạn, là đối tác tin cậy và là thành viên có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế./.

                               Thiếu tướng, PGS, TS, NGND NGUYỄN BÁ DƯƠNG